Presiden Amerika Syarikat, Joe Biden berkata bahawa pengiktirafan Presiden Rusia, Vladimir Putin terhadap dua wilayah pemisah, Donetsk dan Luhansk di timur Ukraine sebagai negara merdeka, adalah permulaan pencerobohan Rusia ke atas Ukraine.
Baru-baru ini, Putin mengiktiraf dua wilayah Ukraine sebagai negara merdeka dan Biden menegaskan bahawa wilayah tersebut adalah sebahagian daripada Ukraine dan wilayah kedaulatannya.
Biden semasa ucapannya di Rumah Putih mengenai krisis Ukraine, pada Selasa berkata, secara ringkasnya Rusia mengumumkan bahawa ia sedang membahagikan sebahagian besar Ukraine dengan membenarkan tentera Rusia untuk ditempatkan di kawasan-kawasan itu.
“Pada Isnin, Putin juga memberitahu bahawa kawasan tersebut sebenarnya lebih luas daripada dua kawasan yang dinyatakannya dan mendakwa bahawa pada masa ini terdapat kawasan besar di bawah kuasa kerajaan Ukraine.”
Dalam pada itu, Putin mencari jalan untuk merampas lebih banyak wilayah secara paksa pada pandangan Biden.
“Jika sesiapa pun mendengar ucapannya, ramai yang bersetuju dengan saya. Putin membuat alasan logik untuk pergi lebih jauh. Ia juga adalah permulaan pencerobohan Rusia ke atas Ukraine.”
Biden berkata, Putin ingat beliau berhak untuk mengisytiharkan apa yang dipanggil negara baharu di tanah milik jirannya.
“Sesungguhnya ini adalah pelanggaran undang-undang antarabangsa yang terang-terangan dan memerlukan tindak balas tegas daripada masyarakat antarabangsa.”
Presiden AS itu berkata, ucapan Putin pada Isnin adalah penulisan semula sejarah yang berpintal di mana Putin berusaha menyerang hak untuk wujud sebuah negara Ukraine.
“Saya tidak akan membincangkannya, tiada dalam kenyataan panjang Putin yang menunjukkan minatnya untuk meneruskan dialog sebenar mengenai keselamatan Eropah pada 2022,” tegas Biden dengan berkata bahawa Putin secara langsung menyerang hak Ukraine untuk wujud.
Putin secara tidak langsung mengancam wilayah yang pernah diduduki Rusia, termasuk negara-negara yang hari ini adalah negara demokrasi yang berkembang maju dan ahli NATO.
Perang secara terbuka?
Biden menganggap bahawa Putin mengancam perang secara terbuka melainkan tuntutan melampaunya dipenuhi.
Di samping itu, beliau bertegas tidak ada keraguan lagi bahawa Rusia adalah penyerang Ukraine dan percaya masih ada waktu untuk mengelakkan senario terburuk terjadi iaitu dengan mengadakan rundingan diplomasi.
Presiden AS itu mengumumkan bahawa beliau telah membenarkan pergerakan tambahan pasukan AS dan peralatan ketenteraan di Eropah untuk menguatkan sekutu Baltik di Estonia, Latvia dan Lithuania, selepas Putin mengarahkan tentera Rusia memasuki dua wilayah yang memisahkan di Ukraine.
Beliau turut menjelaskan bahawa ini adalah langkah pertahanan sepenuhnya di pihaknya.
“Kami tidak berniat untuk melawan Rusia. Tetapi kami ingin menghantar mesej yang jelas bahawa Amerika Syarikat dengan sekutu kami akan mempertahankan setiap inci wilayah NATO dan bertanggungjawab terhadap komitmen yang kami buat kepada NATO.”
Pakej sekatan terhadap Moscow
“Saya akan mula mengenakan sekatan sebagai persediaan tindak balas, jauh melangkaui langkah sekutu dan rakan kongsi yang kami ambil pada 2014. Jika Rusia melangkah lebih jauh dalam pencerobohan ini, kami bersedia untuk pergi lebih jauh daripada itu dengan melaksanakan sekatan,” tegas Biden.
Biden mengumumkan kumpulan pertama sekatan untuk mengenakan kos ke atas Rusia sebagai tindak balas terhadap tindakan mereka semalam. Berikut adalah penalti, seperti yang dijelaskan oleh Biden:
“Kami sedang melaksanakan sekatan embargo penuh ke atas dua institusi kewangan besar Rusia: VEB dan bank tentera mereka.”
“Kami sedang melaksanakan sekatan menyeluruh ke atas hutang negara Rusia. Ini bermakna kami telah memotong kerajaan Rusia daripada pembiayaan Barat. Ia tidak lagi boleh mengumpul wang dari Barat dan ia tidak boleh memperdagangkan hutang baharunya sama ada di pasaran kami atau di pasaran Eropah.”
“Kami juga akan mengenakan sekatan ke atas golongan elit Rusia dan ahli keluarga mereka. Mereka berkongsi keuntungan rasuah dalam dasar Kremlin dan harus turut sama dalam kesakitan.”
“Kami telah bekerjasama dengan Jerman untuk memastikan bahawa Nord Stream 2 (projek paip gas di Laut Baltik) tidak diteruskan.”
Putin dan KGB
Terdahulu, perbincangan telah berlaku antara Putin dan ketua Komite Gosudarstvennoy Bezopasnosti (KGB) iaitu Jawatankuasa Keselamatan Negara mengenai pengiktirafan wilayah Ukraine.
Semasa mesyuarat Majlis Keselamatan Rusia yang diadakan pada Isnin, ketua perkhidmatan perisikan asing Rusia, Sergei Naryshkin kelihatan keberatan untuk bertukar pandangan dengan Putin mengenai isu mengiktiraf kemerdekaan wilayah Luhansk dan Donetsk yang memisahkan diri di timur Ukraine.
Selepas menyiarkan rakaman pertemuan itu, televisyen negara Rusia menyiarkan surat kepada Putin yang kemudiannya menandatangani dokumen mengiktiraf kemerdekaan kedua-dua wilayah tersebut.
Kepentingan Donetsk, Luhansk kepada Putin
Putin telah mengiktiraf dua wilayah pemisah di timur Ukraine sebagai negara merdeka dan mengarahkan penempatan tentera Rusia di sana dalam perjudian berbahaya yang melanggar undang-undang antarabangsa dan mengancam konfrontasi tentera berdarah.
Dekri Kremlin mengiktiraf apa yang dipanggil Republik Rakyat Donetsk dan Luhansk di wilayah Donbass, timur Ukraine adalah peningkatan mendadak dalam konflik yang berlarutan lama.
Selama hampir lapan tahun, enklaf pemisah telah menjadi lokasi perang intensiti rendah antara pemisah yang disokong Rusia dan tentera Ukraine, yang telah menyebabkan lebih 14,000 orang terkorban.
Tetapi keputusan Putin untuk menghantar tentera ke rantau itu telah menimbulkan kebimbangan perang yang lebih meluas di Ukraine. Berikut ialah pandangan bagaimana konflik bermula.
Tentang Donbass
Perang telah meletus pada 2014 selepas pemberontak yang disokong Rusia merampas bangunan kerajaan di pekan dan bandar di timur Ukraine. Pertempuran hebat menyebabkan sebahagian wilayah Luhansk dan Donetsk di timur Donbass berada di tangan pemisah yang disokong Rusia.
Pada tahun 2014 juga, Rusia mengalihkan Crimea dari Ukraine dalam satu langkah yang mendapat kecaman global.
Kawasan Donbass yang dikawal pemisah kini menamakan diri mereka sebagai Republik Rakyat Luhansk dan Donetsk.
Sementara kerajaan Ukraine di Kiev menganggap kedua-dua wilayah itu sebenarnya di bawah pendudukan Rusia. Kedua-dua republik yang diisytiharkan secara ‘unilateral’ tidak diiktiraf oleh mana-mana kerajaan, kecuali Rusia dan disertai oleh Syria.
Namun, Kerajaan Ukraine enggan bercakap secara langsung dengan salah satu daripada dua republik yang memisahkan itu.
Perang yang berterusan
Perjanjian Minsk II 2015 membawa kepada gencatan senjata yang goyah, dan konflik itu berakhir dengan perang yang berterusan di sepanjang garis hubungan yang memisahkan kerajaan Ukraine dan kawasan yang dikuasai pemisah.
Perjanjian Minsk dinamakan sempena ibu negara Belarus di mana ia dimuktamadkan.
Bahasa yang mengelilingi konflik itu sangat dipolitikkan. Kerajaan Ukraine menggelar pasukan pemisah sebagai penceroboh dan penjajah. Media Rusia menyifatkan pasukan pemisah itu sebagai tentera dan menegaskan bahawa mereka secara tempatan mempertahankan diri terhadap kerajaan Kiev.
Lebih 14,000 orang maut dalam konflik di Donbass sejak 2014. Ukraine berkata, 1.5 juta orang telah terpaksa meninggalkan rumah mereka, kebanyakannya tinggal di wilayah Donbass masih di bawah kawalan Ukraine dan kira-kira 200,000 orang ditempatkan semula di wilayah Kiev yang lebih luas.
Putin mencetuskan konflik?
Pemisah di Donbass telah menerima sokongan ketara daripada Moscow, manakala Rusia berpendapat bahawa ia tidak mempunyai askar di darat di sana.
Tetapi pegawai AS, NATO dan Ukraine berkata, kerajaan Rusia menyediakan bekalan kepada pemisah, memberikan mereka sokongan nasihat dan perisikan, dan menyepadukan pegawainya ke dalam pangkat mereka.
Moscow juga telah mengedarkan ratusan ribu pasport Rusia kepada penduduk di Donbass dalam beberapa tahun kebelakangan ini.
Pegawai dan pemerhati Barat telah menuduh Presiden Rusia Vladimir Putin cuba mengenakan tindakan dengan menaturalisasikan warga Ukraine sebagai warga Rusia, cara de facto untuk mengiktiraf negara yang berasingan. Ia juga memberinya alasan untuk campur tangan di Ukraine.
Minggu lalu, Kremlin mengesyorkan secara rasmi mengiktiraf bahagian Donetsk dan Luhansk sebagai negara merdeka, satu lagi peningkatan retorik kerana pegawai AS pada masa itu melihat Putin tidak berniat untuk berpegang kepada perjanjian Minsk.
Menteri Luar Ukraine, Dmytro Kuleba berkata bahawa Ukraine tidak akan berhenti sehingga ia membebaskan tanahnya di Donbass dan Crimea, dan sehingga Rusia membayar semua kerosakan yang telah disebabkan olehnya di Ukraine.
Senario Ossetia
Putin telah lama menuduh Ukraine melanggar hak etnik Rusia. Jurucakap Rusia di Ukraine berkata, Rusia mempunyai hak untuk campur tangan secara ketenteraan untuk melindungi mereka.
Dalam beberapa minggu kebelakangan ini, Putin telah mendakwa bahawa pembunuhan beramai-ramai sedang dilakukan di Donbass. Dakwaannya bukanlah perkara baharu, namun ia membimbangkan penggubal dasar Barat yang takut konflik 2008 di Georgia berulang.
Berkaitan tragedi pembunuhan beramai-ramai, Putin mengulangi dakwaan palsu Rusia bahawa Georgia melakukan pembunuhan beramai-ramai terhadap orang awam di republik Ossetia Selatan yang memisahkan wilayahnya pada Ogos 2008.
Semasa konflik singkat itu, Rusia melancarkan pencerobohan tentera berskala besar jauh ke dalam wilayah Georgia.
Seperti pada tahun 2014, wilayah Donbass kini menjadi konflik Timur-Barat, antara kempen Putin untuk menegaskan semula kawalan dan melemahkan negara Ukraine, dan aspirasi Ukraine yang semakin meningkat untuk menyertai bulatan demokrasi Eropah.
