Pada Selasa, Jawatankuasa Perhubungan Menteri Arab terhadap Syria bersetuju tentang kaedah kerja dengan kerajaan Syria dalam mesyuarat penyelarasan pertama yang diadakan di Kaherah, lebih tiga bulan selepas mesyuarat itu diadakan.
Majlis Perundingan Amman menubuhkan rancangan awal Arab untuk menyelesaikan krisis Syria mengikut peraturan langkah demi langkah dan selaras dengan Resolusi Majlis Keselamatan No. 2254.
Pertemuan itu diadakan di Kaherah untuk Jawatankuasa Perhubungan Arab atas jemputan Menteri Luar Mesir, Sameh Shoukry dengan Menteri Luar Negeri Syria dan Hal Ehwal Ekspatriat, Faisal Mekdad.
Mesyuarat itu bertujuan meluluskan perancangan kerja jawatankuasa itu dalam dialognya dengan kerajaan Syria untuk melaksanakan Deklarasi Amman.
Menteri luar Jordan, Mesir, Arab Saudi, Iraq dan Lubnan turut serta dalam pertemuan itu, selain Setiausaha Agung Liga Negara Arab dengan menteri luar Syria.
Mesyuarat itu membincangkan laluan penyelesaian kemanusiaan, keselamatan dan politik. Para delegasi menegaskan bahawa penyelesaian politik adalah satu-satunya solusi kepada krisis di Syria.
Paksi utama menamatkan krisis
Delegasi tersebut menyatakan aspirasi untuk meneruskan kerja di landasan perlembagaan Syria, dan mengadakan mesyuarat Jawatankuasa Perlembagaan Syria seterusnya di Kesultanan Oman, dengan kemudahan dan penyelarasan dengan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) sebelum akhir tahun ini. Manakala pertemuan perhubungan seterusnya akan diadakan di Baghdad.
Mereka juga bersetuju mengenai kepentingan menyelesaikan laluan ini dengan serius, kerana ia adalah salah satu paksi utama untuk menamatkan krisis dan mencapai penyelesaian politik dan perdamaian nasional.
Selain itu, para peserta pertemuan menyambut baik pengumuman PBB dan kerajaan Syria bahawa persetujuan telah dicapai pada 7 Ogos berhubung penghantaran bantuan kemanusiaan melalui lintasan Bab al-Hawa untuk tempoh empat bulan sehingga November 2023.
Ahli-ahli Jawatankuasa Perhubungan Arab menyatakan aspirasi mereka untuk meneruskan bantuan dan penyampaian kepada yang memerlukan, dan menggalakkan kerajaan Syria mempertimbangkan lanjutan penggunaan lintasan ini untuk tempoh lain untuk mencapai kepentingan rakyat Syria.
Jawatankuasa Perhubungan dan Menteri Luar Syria menekankan keperluan untuk menangani krisis pelarian, mengatur dan memudahkan mereka pulang secara sukarela dan selamat serta menamatkan penderitaan mereka dengan penyelarasan PBB.
Keutamaan menyelesaikan krisis Syria
Kenyataan itu dikeluarkan oleh Menteri Luar Jordan Ayman Safadi, semasa mesyuarat jawatankuasa itu dengan al-Miqdad sebagai mengesahkan keutamaan menyelesaikan krisis Syria dan menangani semua kesannya.
Kenyataan itu memetik Menteri Miqdad bercakap mengenai langkah dan kemudahan yang diambil oleh Syria, dan kerjasama serta dialog dengan Pesuruhjaya Tinggi PBB Bagi Pelarian (UNHCR), menonjolkan kemudahan yang disediakan oleh kerajaan Syria kepada badan itu untuk melaksanakan tugasnya di Syria sebagai tambahan kepada prosedur termasuk kemasukan mereka dalam dekri (perintah) pengampunan presiden.
Al-Miqdad mengesahkan mengenai penerusan kerajaan dalam mengumumkan bilangan pelarian yang pulang, dan kesungguhannya untuk meneruskan penglibatan konstruktif dengan UNHCR dalam isu menghantar pulang pelarian, dan meneruskan kerja antara Syria dan Jordan seperti yang ditunjukkan dalam Deklarasi Amman dan dalam penyelarasan dengan badan PBB untuk mencapai pemulangan 1,000 pelarian dari Jordan.
Tiga isu utama
Dalam pada itu, para peserta dalam mesyuarat itu menekankan kepentingan tiga isu utama, menurut kenyataan itu, iaitu pemberian insentif dan kemudahan yang akan diberikan kepada pelarian yang pulang dan prosedur penyelarasan dengan negara yang menerima mereka, dan berusaha untuk mewujudkan platform untuk mendaftarkan nama pelarian yang ingin pulang dengan penyelarasan dengan negara tuan rumah dan badan PBB yang berkaitan.
Ia juga menegaskan bahawa kerajaan Syria akan memberikan maklumat mengenai keperluan kawasan yang akan dipulangkan oleh pelarian.
Jawatankuasa Perhubungan menekankan keperluan untuk mempergiatkan usaha menukarkan orang yang diculik dan tahanan serta mencari orang yang hilang dengan kerjasama pertubuhan antarabangsa seperti Jawatankuasa Bulan Sabit Merah Antarabangsa. Pendedahan maklumat kepada saudara-mara dan di mana mereka berada, jika berkaitan.
Dalam konteks membincangkan laluan keselamatan krisis itu, para delegasi mengalu-alukan penubuhan mesyuarat pertama Jawatankuasa Keselamatan Bersama Jordan-Syria untuk mengawal sempadan dan memerangi pengeluaran dan penyeludupan dadah pada Julai 2023.
Mereka turut mengalu-alukan kerjasama bersama antara kerajaan Iraq dan Syria dalam bidang kawalan dadah yang mengakibatkan terputusnya rangkaian penyeludupan penyeludupan dadah antarabangsa di negara-negara rantau pada bulan Ogos.
Kenyataan itu mengesahkan sokongan Syria dan institusinya dalam usaha untuk memelihara kedaulatan dan keselamatan negara, menamatkan kehadiran kumpulan bersenjata dan pengganas di wilayah Syria, dan mengeluarkan semua pasukan asing haram mengikut peruntukan undang-undang antarabangsa.
Jawatankuasa Perhubungan tersebut juga membentangkan satu set cadangan untuk pelaksanaan Deklarasi Amman kepada Menteri Luar Syria, dan menggalakkan kerajaan Syria untuk meneruskan langkah dan prosedur bagi menangani akibat daripada krisis Syria dengan mencapai harapan rakyat Syria yang bersaudara dalam mengharungi cabaran yang berkaitan.
Atriza Umar
Pegawai Jabatan Komunikasi dan Media
Pertubuhan IKRAM Malaysia